با توجه به مشکلاتی که در تردد و جابجایی دانش آموزان وجود دارد، مدیریت یکپارچه متولیان، لازمه رفع کلاف پیچیده سردرگمیِ خانوادهها در تامین سرویس مدارس قم است.
رشد و توسعه شهرها، هر چند دارای مزیتهایی برای شهرنشینی و کیفیت زندگی شهروندی است، اما نیازها و چالشهایی را نیز به دنبال دارد، به ویژه اینکه توسعه دیگر زیرساختها چه در حوزه آموزش و یا بهداشت و دیگر شاخصهای رفاهی، همپای این رشد و توسعه شهری نباشد.
رشد، توسعه و تغییرات کالبدی و دگرگونیهای شهری در یکی دو دهه اخیر، قم را به کلانشهری تبدیل کرده که با نیازهای جدیدتری دست به گریبان شود.یکی از نیازهای مهم این شهر به دلیل تداوم رشد و توسعه در سالهای اخیر، موضوع زیرساختهای آموزشی بوده که خود نیازهای دیگری همچون تردد و جابه جایی دانش آموزان و سرویس مدارس را به به وجود آورده است.
بنا به گفته احمدرضا اجتهادی مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس قم، کلانشهر قم ۲۹۵ هزار مترمربع کمبود سرانه آموزشی دارد و بهازای هر دانشآموز یک مترمربع در عقبماندگی و محرومیت هستیم.
وی با بیان رشد جمعیت و مهاجرپذیری به همراه عدم توسعه فضاهای آموزشی در طول این سالها را از جمله عوامل این کمبود برشمرد و عنوان کرد: در حال حاضر ۷۰۰ فضای آموزشی با در برداشتن ۶ هزار و ۳۰۰ کلاس درس در قم فعال است که برای حدود ۳۰۰ هزار دانشآموز مشغول خدماترسانی است و هم اکنون به یکهزار و ۵۰۰ کلاس درس در قالب ۱۲۵ مدرسه ۱۲ کلاسی جدید نیاز دارد تا عقبماندگی یک مترمربعی جبران و به سرانه متوسط کشور نزدیک شود.
با توجه به آمار و ارقام مبنی بر افزایش ۱۵ هزار نفری دانشآموزان در سال گذشته به جمعیت در حال تحصیل و پیشبینی چنین رشدی در سال جاری، بدون تردید، تامین سرویس مدارس یکی از الزامات مهم در حوزه تعلیم و تربیت و تحصیل دانشآموزان است.
دغدغهای که تعداد زیادی از والدین در طول سال تحصیلی با آن دست به گریبان هستند و گاه اما و اگرهای سرویس مدارس، خیالی ناآسوده برای آنان به همراه دارد.
با توجه به اینکه براساس همین آمار، ۵۶ درصد دانشآموزان استان قم در مقطع ابتدایی، ۲۲درصد متوسطه اول، ۱۱ درصد متوسطه دوم، سه درصد فنی حرفهای، چهار درصد کاردانش، چهار درصد پیشدبستانی و یک درصد در مدارس استثنایی مشغول به تحصیل هستند، ساماندهی سرویس مدارس طبق رده سنی فرزندان نیز از جمله دغدغههایی به شمار میرود که نیازمند یک تعامل و همگرایی در مدیریت شهری و حوزه تعلیم و تربیت است.
مدیریت یکپارچه میان آموزش و پرورش و شهرداری و پلیس راهور، در ساماندهی سرویس مدارس، میتواند رهآورد خوبی در رفع مشکلات و موانعی باشد
این مدیریت یکپارچه میان آموزش و پرورش و شهرداری و پلیس راهور، در ساماندهی سرویس مدارس، میتواند رهآورد خوبی در رفع مشکلات و موانعی باشد که والدین و قشر در حال تحصیل با آن مواجهاند.
با توجه به اهمیت سرویس مدارس و ساماندهی آن، سامانه سپند به این امر اختصاص یافته تا دانشآموزان، شرکتهای متقاضی و رانندگان در این سامانه ثبتنام کنند، سامانهای که در جهت امنیت دانشآموزان و آرامش خانوادهها و رصد سرویس مدارس راهاندازی شده است، این سامانه که زیر نظر وزارت کشور، وزارت آموزش و پرورش و انجمن اولیا و مربیان و اتحادیه تاکسیرانیرانیهای شهری کشور فعال است، میتواند گزینهخوبی در نظارت بر فعالیت رانندگان و رسیدن وضعیت مدارس به یک حالت پایدار در تامین سرویس حمل و نقل باشد.
هر چند متاسفانه بسیاری از مدارس و خانوادهها از این سامانه استفاده نمیکنند و ترجیح میدهند راننده و خودرو را با شاخصهای مد نظر خود به خصوص از نظر تعرفه انتخاب نمایند و خانوادهها نیز در هنگام ثبت نام سرویسهای حمل و نقلی که از طرف مدرسه انتخاب شده را برمیگزینند و این امر میتواند سرآغاز بروز مشکلاتی در انتخاب یک سرویس مناسب در حهت تردد دانشآموزان در مسیر مدرسه و خانه باشد.
کمرنگ شدن شیوع کرونا در یکی دو سال گذشته و حضوری شدن مدارس و ضرورت استفاده از سرویسهای حمل و نقل مناسب را ضروری کرده است، سرویس های مدارس از ضروریات تحمیل شده جامعه شهری به شمار میرود که نیازمند ساماندهی و نظارت بر عملکرد مطلوب است.
به خصوص والدین شاغل به واسطه تداخلاتی که در تردد خود و فرزندان به محل کار و مدارس وجود دارد، با معضلات بیشتری روبرو هستند، در مجموع بهرهمندی از خدمات یک سرویس خوب و مناسب، انتخاب رانندگان سرویس مدارس از مجاری قانونی و ارائه آموزشهای تخصصی و رعایت کردن اصول مربوط به آن، جا نماندن از سرویس و پیشگیری از آسیبهای احتمالی با توجه به فاصلهای که میان خانه تا مدرسه وجود دارد از جمله مطالبات والدین در حیطه فعالیت سرویس مدارس است.
در این میان وجود سرویسهای آزادبر که بدون هیچ نظارتی و تنها به انتخاب خانوادهها ممکن است به ارائه خدمات بپردازد میتواند معضلاتی را به همراهی داشته باشد.
به گفته روحاله امرالهی عضو شورای اسلامی شهر قم، ورود سرویس های آزادبر به شبکه سرویس مدارس آسیب زاست و برای داشتن سرویس مدارس امن و سالم باید همه ارگانها به شهرداری کمک کرده و به میدان بیایند.
علیرغم افزایش ۷۰ درصدی نرخ سرویس مدارس هنوز فاصله معناداری با سایر شهرها داریم
وی در این باره متذکر شد:نرخ پایین سرویس مدارس در شهر قم نسبت به شهرهای پیرامونی موجب شده شاهد ورود سرویسهای آزادبر به شبکه سرویس مدارس باشیم.
عضو شورای اسلامی شهر قم با تاکید بر ضرروت حمایت شورا از از مردم و رانندگان سرویس مدارس نیز بیان کرد:علیرغم افزایش ۷۰ درصدی نرخ سرویس مدارس هنوز فاصله معناداری با سایر شهرها داریم و در این باره باید شهرداری و همه ارگانها از سرویس مدارس حمایت لازم را داشته باشند.
وی تاکید کرد: ما باید برای جبران خلأ ۳۸ درصدی نرخ سرویس مدارس در استان قم تلاش کنیم تا بتوانیم شبکه سرویس مدارس سالم و امنی را برای دانش آموزان ایجاد کنیم، همچنین تا قبل از شروع سال جدید باید سرویس مدارس ساماندهی شود تا مردم در ابتدای سال تحصیلی مشکلی نداشته باشند.
ضرورت آگاهی شهروندان با قوانین سرویس مدارس و لزوم تبعیت رانندگان از این قوانین
بدون تردید آگاهی شهروندان با قوانین سرویس مدارس و لزوم تبعیت رانندگان از این قوانین، نقش مهمی در پیشگیری از ورود سرویسهای آزادبر به حیطه خدمترسانی در این عرصه دارد. در این راستا کلیه سرویس مدارس در سراسر کشور از قوانین یکسانی تبعیت می کنند که شامل داشتن اساسنامه و شماره ثبت، معرفی خودروها و رانندگان واجد شرایط به مراجع صدور مجوز تأسیس، دارا بودن اجازهنامه تأسیس از مراجع مربوط، دارا بودن حداقل ۲۳ سال تمام، دارا بودن گواهینامه معتبر برای رانندگی با وسیله نقلیه مربوط و نداشتن سوء پیشینه مؤثر کیفری و همچنین عدم محکومیت به محرومیت یا محدودیتهای رانندگی است.
تعیین تعرفه یکپارچه برای سرویس مدارس براساس شاخصهای موجود نیز یکی دیگر از مطالباتی است که شهروندان از متولیان امر انتظار دارند.
به گفته رضا شاهسواری رئیس اداره انجمن اولیا و مربیان آموزش و پرورش قم در خصوص افزایش ۷۰ درصدی هزینه سرویس مدارس در سال تحصیلی پیش رو، تعرفه نرخ کرایه سرویس مدارس بر مبنای متغیرهایی همچون مسافت منزل تا مدرسه، نوع وسیله نقلیه و هزینههای جاری خودرو تعیین شده که هم به نفع والدین و هم رانندگان سرویسها باشد.
وی در مورد برخی از تعرفهها با توجه به افزایش صورت گرفته نیز عنوان کرد: برای سال تحصیلی جدید در خودروهای پراید و تیبا با ۴ سرنشین برای هر دانش آموز با پنجشنبههای تعطیل ماهیانه ۵۳۲ هزار تومان و پنجشنبههای دایر ۶۲۲ هزار تومان، این میزان برای خودروهای سمند، پژو و خودروهای مشابه ماهیانه ۵۷۶ هزار تومان با پنج شنبههای تعطیل و برای پنجشنبههای دایر ۶۷۵ هزار تومان و برای خودروهای ون ۳۵۳ هزار تومان با پنجشنبههای تعطیل و برای پنجشنبههای دایر ۴۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شده است.
وی با بیان اینکه نرخ پایه بر مبنای هر سه کیلومتر محاسبه شده خاطرنشان کرد: در صورت افزایش سه کیلومتر به ازای هر کیلومتر ۱۰ درصد تا سقف ۱۰ کیلومتر پیش بینی شده است.
رئیس اداره انجمن اولیا و مربیان آموزش و پرورش قم همچنین بیان کرد: تائید صلاحیت اخلاقی، انتظامی و برگزاری دورههای آموزشی و تخصصی برای رانندگان از سوی سازمان تاکسیرانی نیز از جمله موضوعاتی است که دنبال میشود.
وی در این باره توضیح داد:با وجود اعلام آمادگی ۸ شرکت حمل و نقل و قرار گرفتن ۱۰ هزار سرویس در اختیار مدارس همچنان کمبود در این زمینه وجود دارد که سازمان تاکسیرانی قول پوشش کامل را داده است.
با توجه به نقش مدیریت شهری در ساماندهی شرکتهای حمل و نقل تاکسیرانی، قاسم طالبی مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری قم نیز در این باره میگوید: شرایط کرونا باعث شد بسیاری از رانندگان سرویس مدارس وارد شغلهای دیگر شوند، با این وجود سال قبل ۱۲ هزار دانشآموز تحت پوشش شرکتهای حمل و نقل تاکسیرانی سرویس دهی شدند.
وی در این باره بیان کرد: برای سال تحصیلی جدید تلاش داریم ۹۰ درصد پوشش سرویس دهی دانش آموزان در قالب ۳۰ هزار دانش آموز را عهدهدار شویم.
طالبی از صدور مجوز به ۸ شرکت حمل و نقل تحت پوشش این سازمان برای ارائه سرویس حمل و نقل دانش آموزان خبر داد و گفت:نظارت بیشتر و بهتر بر ایمنی و سلامت رانندگان و خودروها از مهمترین اهداف ما برای سرویس دهی به دانش آموزان است.
وی همچنین به احراز صلاحیتهای اخلاقی و حرفهای، رانندگان در سرویسها به کار گرفته شده اشاره کرد و افزود: با توجه به بررسیها و نظارتها، از واگذاری سرویس مدارس بهصورت آزادبر خودداری کنند.
مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری قم با اشاره به یکی از دغدغهها در ارتقاط با سرویس مدارس اظهار داشت: مدارس غیرانتفاعی با پرداخت نرخ بسیار بالا، اغلب سرویس مدارس را به سمت خود هدایت کرده و در عمل مدارس دولتی با مشکل روبهرو شده است.
پایین بودن نرخهای مصوب، گاه، پای سرویسهای غیرمجاز را به مدارس باز میکند
در آئیننامه اجرایی سرویس مدارس، مسئولیت جابهجایی دانشآموزان بر عهده شهرداری نهاده و سازوکارهایی برای استفاده از تاکسیهای شهری معین شده است، ایجاد جذابیت و انگیزه در میان تاکسیرانان با متعادل کردن تعرفهها میتواند نقش مهمی در ساماندهی سرویس مدارس داشته باشد، چرا که بیمیلی رانندگان به علت پایین بودن نرخهای مصوب، گاه، پای سرویسهای غیرمجاز را به مدارس باز میکند و این امر، ضریب نظارت را کاهش میدهد.
براساس تاکیدات مسئولان استانداری در جلساتی که پیرو ساماندهی سرویس مدارس شکل گرفته است، همه دستگاه ها باید با آموزش و پرورش در این زمینه همکاری داشته باشند، همچنین با تاکید معاونت استانداری در یکی از این جلسات، با استناد به ضوابط قانونی باید به دنبال راهکاری برای حل چالشهای سرویس ایاب و ذهاب دانشآموزان به ویژه کمک به افراد بیبضاعت بود.
در این راستا شهرداری و سازمان تاکسیرانی دارای ظرفیتهای مهمی در حوزه تامین سرویس مدارس جهت رفع نیاز فعلی و از میان بردن نگرانی خانوادهها با توجه به چارچوبهای قانونی هستند و شورای اسلامی شهر قم نیز میتواند با ابزارهای نظارتی و پیگیری مطالبات، در این عرصه گامهای موثری بردارد.
باید ثبت نام در سامانه سپند سازمان تاکسیرانی قم و احراز صلاحیتهای اخلاقی و حرفه ای رانندگان نیز مورد تاکید قرار بگیرد
بنابرتأکید شورای اسلامی شهر، نظارت بیشتر و بهتر بر ایمنی و سلامت خودروهایی است که برای سرویس مدارس به ارائه خدمات میپردازند، اما باید ثبت نام در سامانه سپند سازمان تاکسیرانی قم و احراز صلاحیتهای اخلاقی و حرفه ای رانندگان نیز مورد تاکید قرار بگیرد.
به گفته حجتالاسلام و المسلمین مرتضی استقامت عضو شورای اسلامی شهر مقدس قم، بدون تردید تأمین سرویس مدارس نیازمند طراحی جدید است و از شهرداری انتظار میرود با وجود مشکلات هر ساله این موضوع، با ورود علمی و تحلیلی راه حل جدیدی برای رفع این دغدغه خانواد ها ارائه دهد.
وی هزینه بالای خودرو را مورد توجه قرار داد و افزود: سرانه فضای آموزشی مناسب در شهر قم پایین بوده و این امر باعث افزایش تقاضای سرویس مدارس شده و باید برای تأمین سرویس مدارس تدبیری مناسب اندیشیده شود.
باید اجازه ورود آزادبرها به سروس مدارس را نداد
این عضو شورای اسلامی شهر قم همچنین پیشنهاد داد: باید از ونهای خریداریشده در شهرداری برای تأمین سرویس مدارس استفاده شود تا اجازه ورود آزادبرها را به سرویس مدارس ندهند زیرا آنها آسیبهای جدی به بچهها و خانوادهها وارد میکنند.
در ارتباط با موضوع سرویس مدارس نیز گفتگویی با آقای فتحی یکی از شهروندان در زمینه مشکلات فعلی داشتهایم وی در این باره عنوان کرد: در هنگام ثبت نام در تیرماه، موضوع سرویس مدارس برای دانشآموزان در دوران تحصیل پیشبینی نشده و وقتی مدارس بازگشایی میشود برخی از این مدارس در رفع معضلات به وجود آمده تلاش میکنند.
وی تصریح کرد: افراد شاغل به خوبی با تنظیم فرصت برای تردد فرزندان و تداخل با شغل خود مطلع هستند و گاهی مجبور میشویم فرزندان را دقایقی جلوی درب منزل معطل نگاه داریم و خود به محل کار برویم و این باره نگرانیهای زیادی تا رسیدن سرویس مدارس وجود دارد و راه ارتباطی نیز با فرزندان در جهت آگاهی از وضعیت نداریم.
وی عنوان کرد: برخی از سرویسهایی که مدارس خودشان از طریق فراخوان میان والدین انتخاب کردهاند نظم خاصی ندارند و دیر و زودآمدنها نیز مشکلاتی را برای ما به وجود میآورد.
عدم حضور بانوان در سرویس مدارس و یا محدودیت در جذب بانوان نیز دغدغههایی را برای دانشآموزان دختر فراهم میکند
خانم امیری نیز یکی دیگر از شهروندانی است که در مورد گلایههایی که دارد میگوید: عدم حضور بانوان در سرویس مدارس و یا محدودیت در جذب بانوان نیز دغدغههایی را برای دانشآموزان دختر فراهم میکند که امیدواریم در این زمینه خبرهای خوبی از شهرداری برای مدیریت سرویس مدارس داشته باشم.
بسیاری از خانوادهها برای ثبت نام سرویس مدارس دیر اقدام میکنند
خانم مقدم مدیر یکی از مدارس نیز در مورد وضعیت سرویس مدارس تصریح کرد: بسیاری از خانوادهها برای ثبت نام سرویس مدارس دیر اقدام میکنند و این امر برنامهریزی برای اخذ سرویس مدارس را دشوار میکند.
وی گفت: یکی از دغدغههای جدی نیز ثبت نام برخی از خانوادهها با قبوض دیگران برای نزدیک جلوه دادن منزل به مدرسه است تا بتوانند هر طوری شده فرزندان خود را در مدرسه ثبت نام کنند و پس از ثبت نام، درخواست سرویس مدرسه برای نشانی واقعی خود دارند که این امر مشکلاتی را برای تامین سرویس مدرسه به وجود میآورد.
برخی از دغدغهها و مشکلات در ارتباط با سرویس مدارس، تمام شدنی نیست
با توجه به بیان دیدگاههای لازم، به نظر میرسد تا زمانی که نتوان یکپارگی لازم را برای تامین سرویس مدارس میان متولیان ایجاد کرد و تا هنگامی که مدیریت شهری در تامین سرویس مدارس، بدون حمایتهای لازم به تحقق مسئولیت خود بپردازد، برخی از دغدغهها و مشکلات در ارتباط با سرویس مدارس، تمام شدنی نیست!!
